Pedagogizacja

Każdy z nas od momentu narodzin dziecka w bardzo intuicyjny sposób wspiera je w uczeniu się mowy. Jesteśmy nastawieni na komunikowanie się z drugim człowiekiem. Już w kontakcie z kilku miesięcznym niemowlęciem możemy zaobserwować zachowania charakterystyczne dla rozmowy, na przykład naprzemienność mówienia. Nasza pociecha głuży, a gdy chcemy mu odpowiedzieć milknie, przygląda się naszej twarzy, słucha nas. My dorośli odwdzięczamy się tym samym i to jest największe wsparcie, jakie możemy zaoferować. Warto jednak posiadać większą wiedzę na temat rozwoju mowy   i świadomie stymulować rozwój niemowlęcia. Zazwyczaj nad mową zaczynamy się zastanawiać dopiero wtedy, gdy coś nas niepokoi (tzn. nasze dziecko mało mówi bądź robi to niewyraźnie), tymczasem tych kilka prostych rad może sprawić, że problemy się nie pojawią. Dzieci zaczynają mówić  w odpowiednim dla siebie czasie,  jest to kwestia dość indywidualna. Bywa, że część dzieci zaczyna budować swoje pierwsze zdania w wieku dwóch lat, część potrzebuje na to zdecydowanie więcej czasu. Istnieje wiele sposobów na to by pomóc najmłodszym opanować tę trudną sztukę, jaką jest płynne mówienie. Poniżej kilka sposobów na wspieranie rozwoju mowy dziecka.

1. Wykonuj razem z dzieckiem ćwiczenia oddechowe utrwalające prawidłowy tor oddychania.

Należy wybrać jedno lub dwa ćwiczenia i wykonaj je jeden raz. Ćwiczeń oddechowych nie może być za dużo ponieważ może dojść do zawrotów głowy u dziecka.

2. Naśladowanie dźwięków. Wspólne naśladowanie dźwięków to świetne ćwiczenie dla buzi i języka. Każdego dnia wygospodarujcie kilka minut na gimnastykę jamy ustnej. Włączcie płytę z różnymi odgłosami natury: śpiewem ptaków,  odgłosami zwierząt, szumem wiatru itp. Im więcej dźwięków naśladowczych będzie się na niej znajdować, tym lepiej. Najpierw razem wysłuchajcie wszystkie odgłosy, aby dziecko mogło się z nimi oswoić. Następnie powtarzajmy każdą melodię kładąc duży nacisk na poprawne ułożenie ust. Zachęcaj dziecko, aby razem z Tobą oddał się zabawie.
3. Gdy dziecko nazywa jakiś przedmiot „po swojemu” lub komunikuje się niewerbalnie (za pomocą gestów) – nazwij głośno przedmiot lub czynność, o którą mu chodzi.
4. Staraj się uczyć dziecko koncentrowania wzroku na rozmówcy. Patrz na dziecko gdy do niego mówisz oraz kiedy oczekujesz od niego odpowiedzi.
5. Stwarzaj okazję do oglądania wspólnie obrazków. W trakcie tej czynności opowiadaj dziecku co się na nich znajduje, wskazuj na różnego rodzaju przedmioty, opisuj je, nazywaj. Zachęcaj  także dziecko do mówienia poprzez proste pytania: Gdzie jest słonko? Kto to jest? Jaki ma kolor? Jest mały, czy duży? Itp.
6. Zadawaj maluchowi krótko sformułowane i proste pytania prowokujące do mówienia. Jeżeli dziecko nie zna odpowiedzi na pytanie, możemy mu podpowiedzieć i nazwać przedmiot lub czynność.  Nie należy  jednak od razu odpowiadać za dziecko. Dajmy  mu szansę, czas na to aby się zastanowiło i spokojnie odpowiedziało.
7. Mów poprawnie. Dbaj o poprawność swoich wypowiedzi. Pamiętaj, że dziecko naśladuje właśnie nas dorosłych. Nie posługuj się językiem dziecka. Nie spieszczaj nadmiernie form, nie używaj dziecinnego języka oraz wymyślonych przez dziecko wyrazów. Nie nazywaj przedmiotów, czynności lub osób w taki sam sposób jak dziecko. Dzieci nas naśladują, więc ważne jest aby,  posługiwać się w kontakcie z nimi poprawną polszczyzną: nie spieszczać.
8. Czytaj dziecku. Udowodniono, że głośne czytanie już 6-miesięcznym dzieciom wpływa na ich późniejsze umiejętności językowe . Poświęćmy choćby 15-30 min dziennie na przeczytanie dziecku bajki. Czytanie nie tylko rozwija wyobraźnię, ale także poszerza zasób słownictwa, uczy dziecka koncentracji uwagi i daje poczucie bliskości.
9. Wspólne zabawy. W czasie wspólnych zabaw wcielajcie się w różne role. Zabawy tematyczne (np. w sklep, czy dom) nie tylko rozwijają wyobraźnię maluchów, lecz także uczą ich naprzemienności wcielanych ról, zasad zachowania w określonych sytuacja życiowych oraz poszerzają zasób słownictwa dziecka.
10. Kontrola nad rozumieniem. Staraj się kontrolować to, czy dziecko rozumie Twoje polecenia. Twoje polecenia powinny być proste i dotyczyć czynności lub przedmiotów, które są dziecku bliskie. Daj kółko. (Kiedy prosimy o daną rzecz nie wskazujemy palcem na nią).
11. Pod żadnym pozorem nie wyręczaj dziecka w mówieniu. Nie przerywaj mu w trakcie wypowiedzi. Jeśli dziecko ma jakiekolwiek ma trudności z wypowiedzeniem wyrazu, pozwólmy mu spokojnie dokończyć go, po czym powiedzmy ten wyraz jeszcze raz – w poprawny sposób.
12. Nie strofuj, nie poprawiaj w trakcie mówienia, nie wymuszaj, nie pospieszaj, nie wywieraj presji na dziecku.